مالیات حقوق چیست؟ محاسبه، نرخ و معافیت مالیات بر حقوق : مالیات حقوق یا مالیت بر درآمد نوعی مالیات است که دولت‌ها بر درآمدی که مشاغل و افراد ایجاد می‌کنند اعمال می‌کنند. طبق قانون کشور ایران، افرادی که مشمول پرداخت مالیات هستند؛ باید سالانه اظهارنامه مالیات بر درآمد را برای تعیین تکالیف مالیاتی خود ارائه دهند.می توانید برای کسب آگاهی و دریافت مشاوره از کارشناسان مجموعه سیتاپ که خدمات مشاوره مالیاتی ارائه میدهند، استفاده کنید.
مالیات بر درآمد منبع درآمد دولت‌هاست. از مالیات برای تأمین مالی خدمات عمومی و پرداخت تعهدات دولت استفاده می‌شوند. در این مطلب از سیتاپ قصد داریم شما عزیزان را با اینکه مالیات حقوق چیست؟ محاسبه، نرخ و معافیت مالیات بر حقوق آشنا کنیم. خواندن این مطلب را به همه افراد شاغل پیشنهاد می‌دهیم.
مالیات حقوق چیست؟
افراد باید درصدی از درآمد خود را به عنوان مالیات حقوق به دولت پرداخت نمایند. نرخ مالیات بر حقوق در قانون بودجه هر ساله تعیین و توسط دولت تصویب میشود. بعد از تصویب، نهایتاً نرخ مالیات بر حقوق به صورت جدول در اختیار کارمندان، کارفرمایان و کارگران قرار داده میشود.
مسئول پرداخت مالیات بر حقوق چه کسی است؟
به طور کلی مالیات در کشور ایران به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم میشود. یکی از معروف‌ترین بخش‌های مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد مشاغل است که مالیات بر حقوق یکی از انواع مالیات بر درآمد مشاغل محسوب میشود. طبق ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات حقوق جزو مالیات‌های تکلیفی محسوب می‌گردد. مالیات تکلیفی یعنی محاسبه میزان مبلغ و پرداخت مالیات حقوق پرسنل به عهده کارفرما است و پرسنل در قبال پرداخت مالیات حقوق وظیفه‌ای ندارند. کارفرما پس از محاسبه این مبلغ، نسبت به پرداخت مالیات حقوق در نرم افزار سامانه مودیان اقدام می‌نماید.
مالیات بر حقوق به دلیل حجم زیاد، کارایی و سهولت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. توجه داشته باشید که مالیات شرکت‌ها و اداره‌ها به افراد حقوقی تعلق دارد؛ اما مالیات حقوق بر عهده افراد حقیقی است که با نسبت خاصی از درآمد شخصی تعیین میشود. طبق ماده 82 قانون مالیات حقوق “درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام‌یافته به‌طورنقد یا غیرنقد تحصیل میکند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است”.
هر شخصی که حقوق و دستمزد در قبال انجام کاری دریافت میکند؛ مشمول پرداخت مالیات بر حقوق است. همچنین درآمد حقوقی که در مدت مأموریت خارج از کشور از منابع ایرانی عاید شخص میشود نیز، مشمول مالیات حقوق میشود.
نحوه محاسبه مالیات حقوق؛ فرمول محاسبه مالیات حقوق
نحوه محاسبه مالیات حقوق بر اساس مبلغ دریافتی افراد است. طبق ماده 83 “قانون درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرری و مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون.” طبق این قانون، ابتدا اصل حقوق با مزایایی مانند حق ماموریت، حق اولاد و غیره جمع زده میشود و معافیت‌های مالیاتی از آن کسر می‌گردد. مبلغ نهایی به دست آمده مبنای محاسبه مالیات حقوق میشود. 
(حقوق مشمول مالیات – سقف معافیت مالیاتی) * درصد مالیات = مالیات حقوق توجه داشته باشید که در محاسبه مالیات حقوق، کسورات در نظر گرفته نمی‌شود. مثلاً در آمد شما 15 میلیون تومان است. ماهانه 3 میلیون تومان به عنوان وامی که دریافت کردید، از حقوق شما کسر میشود؛ در این صورت حقوق شما 12 میلیون خواهد بود. اما در محاسبه مالیات حقوق مبنای محاسبه همان حقوق 15 میلیون تومان شما است. این مقاله را نیز حتما مطالعه کنید: مالیات جواز کسب چقدر است؟
جدول مالیات حقوق 1403؛ میزان درصد مالیات بر حقوق
هرساله در قانون بودجه تغییراتی در درصد مالیات بر حقوق اعمال میشود. در سال 1403 سقف معافیت از مالیاتی طبق ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم سالانه مبلغ یک میلیارد و چهارصد و چهل میلیون ریال (۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰) در نظر گرفته شده است. این مبلغ به این معنی است که حقوق هر ماه فرد ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال است. چنانچه شخصی در سال 1403 حقوق 12 میلیون تومان یا کمتر داشته باشد؛ نیازی به پرداخت مالیات حقوق نیست. نحوه محاسبه مالیات حقوق را در جدول مالیات حقوق 1403 ذکر کرده ایم.
| جدول معافیت مالیات حقوق 1403 | ||||||
| پله | مبلغ حقوق از | مبلغ حقوق تا | حقوق مشمول مالیات | نرخ مالیات | مالیات متعلقه | مالیات تجمیعی |
| اول | 1 | 120,000,000 | 0 | ۰ % | – | – |
| دوم | 120,000,00 | 165,000,000 | 45,000,000 | ۱۰ % | 4,500,000 | 4,500,000 |
| سوم | 165,000,00 | 270,000,000 | 105,000,000 | ۱۵ % | 15,750,000 | 20,250,000 |
| چهارم | 270,000,00 | 400,000,000 | 130,000,000 | ۲۰ % | 26,000,000 | 46,250,000 |
| پنجم | 400,000,00 | بیشتر | – | 30 % | x | x + 46,250,000 |
| جدول مالیات حقوق سالیانه 1403 | ||||||
| ردیف | مبلغ حقوق از | مبلغ حقوق تا | حقوق مشمول مالیات | نرخ مالیات | مالیات متعلقه | مالیات تجمیعی |
| اول | 1 | 1,440,000,000 | 0 | ۰ % | – | – |
| دوم | 1,440,000,00 | 1,980,000,000 | 540,000,000 | ۱۰ % | 54,000,000 | 54,000,000 |
| سوم | 1,980,000,00 | 3,240,000,000 | 1,260,000,000 | ۱۵ % | 189,000,000 | 243,000,000 |
| چهارم | 3,240,000,000 | 4,800,000,000 | 1,560,000,000 | ۲۰ % | 312,000,000 | 555,000,000 |
| پنجم | 4,800,000,00 | بیشتر | x | 30 % | x | X + 55,000,000 |
تمام کارمندان و کارگرانی که حقوق دریافت می‌کنند طبق جداول بالا باید مبلغی از حقوق خود را به عنوان مالیانت حقوق پرداخت نمایند. برخی از مدیران و اعضای هیئت‌های سیاسی خارجی، در مجموعه معاف از مالیات حقوق قرار دارند. در ادامه بیشتر درباره معاف از مالیات صحبت خواهیم کرد. اگر در زمینه نحوه محاسبه مالیات حقوق مشکل یا سؤالی دارید می‌توانید از متخصصان زبده سیتاپ کمک بگیرید. برای مشورت با شماره 02144023844 تماس بگیرید.
چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق معاف هستند؟ معافیت مالیات بر حقوق
معافیت مالیات بر حقوق طبق ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شده است. طبق این ماده 13 بند معاف از پرداخت مالیات حقوق هستند. 
- اگر مدیران و اعضای هیئت‌های سیاسی خارجی وارد کشور شوند؛ همچنین اعضای نمایندگی از دولت‌های بین‌المللی که در کشور حضور دارند از پرداخت مالیات حقوق معاف‌اند. این معافیت مالیات حقوق زمانی اجرا میشود که معاملات متقابل قابلیت اجرایی داشته باشد.
- رؤسا و اعضای مأموریت‌های کنسولی خارجی حاضر در ایران و همچنین کارمندان مؤسسات فرهنگی دولت خارجی به شرط انجام معامله متقابل، نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود معاف از مالیات هستند.
- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران از محل کمک‌های بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی فرهنگی دولت خارجی و یا مؤسسات بین‌المللی به ایران اعزام می‌شوند.
- کارمندان محلی سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها و نمایندگی‌های دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی ایران درصورتی‌که دارای تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران نباشند به شرط معامله متقابل.
- حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده‌نشده که در موقع بازنشستگی یا از کارافتادگی به حقوق بگیر پرداخت میشود.
- هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت مربوط به شغل.
- مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه‌های ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار می‌گیرد.
- وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعاً معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) این قانون.
- خانه‌های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین‌نامه‌های خاص در اختیار مأموران کشوری گذارده میشود.
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها مستقیماً یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
- مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون.
- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان.
تمام افراد و حسابداران باید از مفاد معافیت مالیات حقوقی آگاه باشند. اطلاع نداشتن از مبانی و جزئیات مالیات حقوق، حتماً مشکلاتی را در محاسبات و پیشبرد مسائل مالی سازمان‌ها ایجاد میکند. پیشنهاد میکنیم مطلب: مالیات ارزش افزوده ۱۴۰۳ را هم حتما بخوانید.
موارد مشمول مالیات حقوق 1403
مواد 82 تا 92 قانون مالیات‌های مستقیم به طور کامل تمام موارد مشمول مالیات حقوق 1403 را توضیح داده است. برای اطلاع شما عزیزان موارد مشمول مالیات حقوق 1403 را در جدول زیر توضیح داده‌ایم.
| جدول موارد مشمول مالیات حقوق 1403 | |||||
| حقوق اصلی (ثابت) | اضافه کار | فوق‌العاده بدی آب و هوا | محرومیت از تسهیلات زندگی | فوق‌العاده محل خدمت | فوق‌العاده مرزی |
| فوق‌العاده شرایط محیط کار | نوبت کاری | فوق‌العاده کشیک | فوق‌العاده جذب | مزایای ارزی | ایاب و ذهاب |
| حق خوار و بار | حق امضاء | حق باجه | حق سرپرستی | حق مدیریت | حق خزانه |
| حق سرایداری | حق حسابرسی | حق پاسداری | حق نمایندگی بیمه | حق ترانسپورت و سرویس | حق دیپلم |
| برودت (بدی آب و هوای سردخانه) | حق فنی | حق انبارداری | حق شیفت | حق یک وعده غذا | حق پول نهار و شام |
| فوق‌العاده نگهبانی | فوق‌العاده کشیک | حق ثابت | حق افزایش بهره وری تولید | حق تولید | حق کمیسیون فروش |
| جمعه کاری | جیره نقدی | مزایای نقدی | پول صبحانه | مزایای تولید | کارمزد |
| فوق‌العاده محل خدمت | پول اتوبوس (غیر از خرج خرید) | فوق‌العاده سیاری | حق آنکال | حق آکورد (تولید) | فوق‌العاده کیلومتری |
| حق مشاوره | پول جارو | حق مسکن | سایر مزایای غیر نقدی به قیمت تمام شده | مسکن با اثاثیه | مسکن بدون اثاثیه |
| اتومبیل اختصاصی با راننده | اتومبیل اختصاصی بدون راننده | عیدی سالانه یا پاداش آخر سال | سایر مزایای پرداختنی غیر نقدی به کارگران | تغذیه | پول شیر |
| حق تأهل | حق عیال | حق اولاد | پول لباس کار | بهای صابون | کسری انبار |
افرادی که مسئول محاسبه مالیات بر حقوق هستند باید تمام موارد بالا را در نظر بگیرند تا گزارش آنها مورد قبول اداره مالیات قرار بگیرد.
جرائم عدم پرداخت مالیات بر حقوق چیست؟
ماده ۹۰ قانون مالیات‌های مستقیم به جرائم عدم پرداخت مالیات بر حقوق پرداخته است. طبق ماده 90 قانون “چنانچه پرداخت‌کنندگان مالیات حقوق اقدام به پرداخت این مالیات نکنند یا این که کمتر از مبلغ واقعی واریز نمایند، مشمول جریمه خواهند شد”. سازمان مالیات کشور، افرادی که از پرداخت مالیات بر حقوق ممانعت می‌کنند را شناسایی و جریمه خواهد کرد.
| جدول جرائم عدم پرداخت مالیات بر حقوق | |
| عدم ارائه لیست حقوق توسط پرداخت کنندگان حقوق در موعد مقرر | 2 % حقوق پرداختی |
| عدم پرداخت به موقع مالیات حقوق توسط پرداخت‌کنندگان حقوق | ۱۰ % مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر |
برای جلوگیری از پرداخت جرائم عدم پرداخت مالیات بر حقوق، ارسال به موقع لیست مالیات و پرداخت مالیات بسیار مهم است. برای محاسبه دقیق مالیات بر حقوق باید تجربه و دانش زیادی داشته باشید. در این زمینه می‌توانید از متخصصان مجموعه سیتاپ کمک بگیرید. 
آشنایی با مالیات حقوق چیست؟ محاسبه، نرخ و معافیت مالیات بر حقوق در سیتاپ
دریافت مالیات از جمله درآمدهای اصلی دولت ایران محسوب میشود. در این مطلب به سؤال شما عزیزان که مالیات حقوق چیست؟ محاسبه، نرخ و معافیت مالیات بر حقوق چگونه است؟ پاسخ دادیم. برای محاسبه دقیق و بدون خطای مالیات بر حقوق، باید تمام موارد داخل قانون مالیات بر حقوق را بدانید. همچنین در این زمینه تجربه زیادی داشته باشید تا مشمول پرداخت جرائم نشوید.
برای محاسبه مالیات بر حقوق می‌توانید از متخصصان مجموعه سیتاپ کمک بگیرید. موارد زیر از جمله خدمات مجموعه سیتاپ در زمینه مالیاتی است:
- بررسی امور مربوط به اظهارنامه‌ها و امور مالیات بر درآمد هر سازمان طبق قوانین روز مالیات کشور
- ارائه راهکارها و مدت‌زمان متناسب تنظیم اظهارنامه و جرائم مالیاتی
- ارائه راهکارهای بهینه‌سازی مالیاتی برای افراد یا شرکت‌ها، از جمله برنامه‌ریزی مالیاتی برای حقوق و دستمزد، مشاوره مالیات بر درآمد، مشاوره مالیات بر اجاره، مشاوره مالیات بر ارزش‌افزوده
با توجه به پیچیدگی امور بالا و تعدد و پیچیدگی‌های قوانین مالیاتی، درک دقیق این قوانین برای افراد عادی بسیار گیج‌کننده است. به همین دلیل تنظیم صورت‌های مالی به شکلی دقیق و در سطوح مختلف توسط کارشناسان اهمیت بسیار بالایی دارد. جهت مشاوره با متخصصان با شماره 02144023844 تماس بگیرید. راه های ارتباطی دیگر با سیتاپ عبارت است از:
- شماره تماس برای ارتباط تلگرامی: 09103162260
- آدرس: صادقیه، بلوار فردوس شرق، ابراهیمی شمالی، کوچه دوم الف، پلاک ۵
سؤالات متداول درباره مالیات حقوق
تفاوت مالیات حقوق کارمندان دولتی و غیردولتی چیست؟
طبق قانون هر فردی که در قبال کار کردن حقوقی دریافت میکند مشمول پرداخت مالیات بر حقوق است؛ بنابراین هم کارمندان دولتی و هم غیر دولتی باید مالیات حقوق پرداخت نمایند.
آیا مالیات حقوق شامل حقوق بازنشستگان نیز میشود؟
بر اساس قانون مالیات، تمام حقوق بازنشستگان معاف از پرداخت مالیات بر حقوق هستند.
مالیات بر درآمد غیرنقدی شامل چه مواردی میشود؟
مالیات بر درآمد غیرنقدی شامل زیر میشود:
- مسکن با اثاثیه معادل بیست و پنج درصد (۲۵%) و بدون اثاثیه بیست درصد (۲۰%)
- اتومبیل اختصاصی با راننده معادل ده درصد (۱۰%) و بدون راننده معادل پنج درصد (۵%)
- سایر مزایای غیرنقدی معادل قیمت تمامشده برای پرداختکننده حقوق
آیا اضافه کاری مشمول مالیات حقوق میشود؟
تمام حقوقی که فرد دریافت میکند مشمول مالیات بر حقوق میشود. پس اضافه کاری نیز محاسبه خواهد شد.
مجموعه سیتاپ با دانش و مهارت متخصصان و کارشناسان مجموعه برای کمک به شرکت‌ها و افراد حقیقی و حقوقی در زمنیه های مختلف می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر، به بخش تماس با سیتاپ مراجعه نمائید یا با شماره 02144023844 تماس بگیرید. از طریق شماره 09387030740 نیز می‌توانید جهت ارتباط تلگرامی استفاده کنید.
